“De herinrichting is inmiddels afgerond en de bestrating ligt er weer strak bij, waarbij het wortelverlies zoveel mogelijk is beperkt. In combinatie met de door TFI uitgevoerde groeiplaatsverbetering hopen we dat de bomen langdurig in goede gezondheid een bijdrage blijven leveren aan een plezierig woonklimaat en de wortelopdruk minimaal de komende 10 jaar (vrijwel) niet zal optreden.”
Gemeente Vught
Enkele jaren geleden is gemeente Vught begonnen met de voorbereiding van een herinrichting van de Kampdijklaan. Aanleiding daarvoor was de sterke wortelopdruk in de parkeervakken en trottoirs, waardoor deze steeds minder bruikbaar werden en onveilige situaties ontstonden. Het ontwerp voor een nieuwe inrichting voorzag in het versmallen van de rijbaan, creëren van fietsstroken en aanleggen van nieuwe trottoirs. Een randvoorwaarde bij de herinrichting is het behoud van de beeldbepalende bomen in de straat. Door de vele oppervlakkige wortels onder het trottoir en de parkeervakken was dit door het te verwachten wortelverlies niet vanzelfsprekend mogelijk.
Behoud van bomen
Om de 67 bomen, overwegend moeraseiken, met een stamdoorsnede van 50 tot 80 cm voor te bereiden op de impact van de herinrichtingswerkzaamheden en om toekomstige wortelopdruk te beperken heeft de gemeente gezocht naar een passende oplossing. Deze werd gevonden in het zodanig verbeteren van de groeiplaatsen met behulp van een luchtinjectie techniek dat de wortels dieper kunnen gaan groeien.
Beste plan van aanpak
Gezien de omvang van het project heeft de gemeente Kybys gevraagd een aanbesteding voor te bereiden voor de groeiplaatsverbetering van de bomen in de Kampdijklaan. Vervolgens zijn drie gespecialiseerde bedrijven gevraagd om een offerte met plan van aanpak uit te brengen voor een groeiplaatsverbetering gericht op verminderen en voorkomen van toekomstige wortelopdruk.
Na ontvangst van de offertes met plan van aanpak hebben alle drie de inschrijvers hun plan mondeling toegelicht en vragen beantwoord. De uitleg van TFI, in de persoon van Jan IJmker, was daarbij heel overtuigend in zowel de voorgestelde behandeling, het minimale risico op schade aan kabels en leidingen en de beperkte overlast voor de bewoners. Daarnaast was TFI met betrekking tot het te verwachten resultaat, behoud van de bomen en terugdringen van toekomstige wortelopdruk, zeer overtuigend.
Op basis van de offerte, het plan van aanpak en de mondelinge toelichting heeft de gemeente eind januari 2023 besloten om TFI de opdracht te gunnen. Daarbij lag er best wat druk op de periode van uitvoering. De wens van de gemeente was om al in februari de werkzaamheden uit te voeren, zodat de bomen een heel groeiseizoen de tijd hadden om weerstand op te bouwen voor het te verwachten wortelverlies. TFI heeft daar goed op ingespeeld en de werkvoorbereiding voortvarend opgepakt.
Uitvoering
TFI heeft in februari 2023 de groeiplaats van alle 67 bomen behandeld met de TFI-methode® tot 80 cm diepte. Daarbij is 800 liter substraat ingebracht, waarbij er volgens de mannen die het werk uitvoerden sprake was van een goede spreiding. De werkzaamheden zijn voorspoedig verlopen zonder schades of overlast voor de bewoners. De mannen kregen als blijk van waardering zelfs regelmatig koffie aangeboden.
De herinrichting is uitgevoerd tussen begin oktober 2023 en voorjaar 2024. Op verzoek van ons heeft TFI bij aanvang in de bouwkeet en op het werk een toelichting aan de civiele medewerkers gegeven. Daarbij stonden behoud van de bomen, de uitgevoerde groeiplaatsverbetering en het voorkomen van (wortel)schade centraal. De door de aannemer ingehuurde Bomenwacht was daarbij ook aanwezig. Hij heeft de herinrichting begeleid en de noodzakelijke wortelkap beoordeeld en uitgevoerd.
Bij de start van de werkzaamheden is gebleken dat het ontwerp voornamelijk vanwege te behouden oppervlakkige wortels moest worden aangepast. De werkzaamheden van TFI hebben hierin helaas geen verschil kunnen maken. Wel hoopt de gemeente dat de beworteling zich door de TFI-behandeling dieper gaat ontwikkelen en er minder nieuwe wortelopdruk zal ontstaan. Dit zal de komende jaren duidelijk worden.
Verwachtingen en resultaten
De herinrichting is inmiddels afgerond en de bestrating ligt er weer strak bij, waarbij het wortelverlies zoveel mogelijk is beperkt. In combinatie met de door TFI uitgevoerde groeiplaatsverbetering verwachten we dat de bomen langdurig in goede gezondheid een bijdrage blijven leveren aan een plezierig woonklimaat en de wortelopdruk minimaal de komende 10 jaar (vrijwel) niet zal optreden.
Rick van den Helder
Projectleider @ Gemeente Vught
